4. Sınıf Sosyal Bilgiler – Kültürel Zenginliklerimiz

Kültürel Zenginliklerimiz

Tarihsel ve toplumsal gelişme süreci içinde üretilen, sonraki kuşaklara aktarılan maddi ve manevi
değerlerin bütününe kültür denir.
Kültür iki ana başlıkta incelenir.

Maddi Kültür Unsurları         Manevi Kültür Unsurları
• Her çeşit araç ve gereç                      • İnançlar
• Mimari yapılar                                   • Gelenekler
• Giysiler                                                • Görenekler
• Yemekler vb.                                      • Örf ve âdetler vb.

İnsanoğlu; dünyaya geldiği an itibarıyla öğrenmeye ve gelişmeye başlamaktadır. Bu süreçte
içinde yaşadığı toplum, onun kişiliği ve düşünceleri üzerinde etkisini göstermektedir. Yaşadığımız
çevrenin kültürel yapısı giyim tarzımızın, davranış şekillerimizin, damak tadımızın vb. biçimlenmesinde
oldukça etkilidir. Yani birey olarak sergilediğimiz birtakım özellikler, yaşanılan toplumun
kültürel yapısına göre şekil almaktadır

Bilgi Sandığı 1

Maddi ve manevi kültür ögeleri arasında sürekli bir etkileşim vardır. Bu nedenle bir
kültür ögesinde yaşanan değişim diğerini de etkilemektedir. Maddi kültür unsurlarının daha
hızlı değişime uğradığı unutulmamalıdır.

Bilgi Sandığı 2

Kültürün genel özellikleri şunlardır:
• Kültür, durağan değildir. Zaman içinde değişime uğramaktadır.
• Kültür, görecelidir.
• Kültür, insan eseridir.
• Kültür, tarihseldir.
• Kültür, toplumdaki bireylerin rollerinde belirleyicidir.
• Kültür, toplumun coğrafi koşullarından etkilenmektedir.

BAYRAMLARIMIZ

Millî Bayramlarımız
Ulusumuz için önemli olayların yaşandığı günlerde
kutladığımız bayramlardır. Millî bayramlarda sınıflar
süslenir. Evler, iş yerleri, caddeler al bayraklarla
renklenir. Tüm minik yürekleri bayram coşkusu sarar.

Dinî Bayramlarımız
Dinimizce kutsal sayılan günlerde kutladığımız, birlik ve beraberliğimizi
pekiştiren özel günlerdir. Bu günlerde büyükler ziyaret
edilir, dargınlar barışır, küçükler çeşitli hediyelerle, ikramlarla
sevindirilir.

Mevsimlik Bayramlarımız
Baharın gelişini müjdeleyen, ilkbaharın gelişinin yakılan
ateşlerle ve düzenlenen çeşitli şenliklerle karşılandığı özel
günlerdir. Nevruz ve Hıdırellez mevsimlik bayramlarımızdır.

EL SANATLARIMIZ
El sanatlarımızın çeşitliliği millî kültürümüzün zenginliğinin
en önemli kanıtlarındandır. Osmanlı tarihinden günümüze
kalan en özel ve nadide miraslardan biri olan çini sanatı günümüzde hâlen yapılmaya devam etmektedir. Bakır
işlemeciliği, demircilik, kilimcilik, mermercilik, minyatür, halıcılık, dantel ve oyalar geleneksel el sanatlarımızdandır

KINA GECELERİ
Hem gelin hem de misafirlerin ellerine kına
yakılarak evliliğin kutlandığı, aynı zamanda türkülerin
söylendiği kına gecelerinde hüzün ve mutluluk bir aradadır.
Gelinin baba evinde kalacağı son gece yapılan
kına gecesinde, anne ve babalar mutluluğun yanında ayrılık
hüznü de yaşamaktadırlar.

ASKER UĞURLAMA
Türk kültüründe gençleri asker ocağına yollamak
çok köklü bir gelenektir. Vatan savunması amacıyla
yola çıkacak Türk evlatları, davullu zurnalı çeşitli
etkinliklerle ve dualarla uğurlanmaktadır.

YEMEKLERİMİZ
Ülkemizin çeşitli yörelerinde farklı yemekler yapılmaktadır.
Bu farklılık ülkemizdeki iklim çeşitliliğinden ve buna
bağlı olarak her yörenin kendine özgü ürünlere sahip olmasından
kaynaklanmaktadır. Adana’nın kebabı, Kayseri’nin
mantısı, Yozgat’ın testi kebabı, Balıkesir’in höşmerimi Türk
mutfak kültüründen verilebilecek birkaç örnektir.

Halk Oyunlarımız

Türk halk oyunları Türk folklorunun önemli ögelerinden biridir. Ülkemizin çeşitli yörelerinde
oynanan yöresel oyunlar, yöresel danslar ve kostümler Türk halk oyunlarının temelini oluşturmaktadır.
Folklor $halk bilimi# demektir. Bütün halk kültürünü (yemek, efsane, türkü, oyun dans vb.)
kapsayan bir terimdir. Halk oyunları ise sadece yöresel oyunları, dans ve giyimi kapsar.

Bölgelere özgü halk oyunları aşağıdaki gibidir:

Zeybek: Ege Bölgesi, Güney Marmara
Halay: Doğu Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Orta Anadolu Bölgesi
Horon: Karadeniz Bölgesi
Bar: Doğu Anadolu Bölgesi
Kaşık: İç Anadolu Bölgesi, Akdeniz Bölgesi

Her toplum, kültürünü yaşadığı çevreye yansıtmıştır. Geçmişimizden kalan camiler, evler, hamamlar,
köprüler, çeşmeler millî kültürümüzü yansıtır. Örneğin, Selimiye Camisi, Mimar Sinan’ın 80 yaşında yaptığı ve
“ustalık eserim“ dediği anıtsal yapıdır. Selimiye Camisi mimari özelliklerinin erişilmezliği yanında taş, mermer,
çini, sedef gibi süsleme özellikleriyle de önemlidir.

Geleneksel Türk sanatlarından olan ebru sanatı kâğıt üzerine kendine has usulle yapılan motifli boyama
yöntemidir. Renklerin suyla dansı, ahengi şeklinde adlandırılır.

Yazılı ve sözlü eserlerimizin en güzel örneği olan Nasrettin Hoca, fıkralarında mizah ve vurgularıyla
yalnızca Türk değil, dünya edebiyat tarihininde de önemli bir figürdür. 1996-1997 yılları UNESCO tarafından

“Uluslararası Nasrettin Hoca Yılı“
ilan edilmiştir. Seyirlik oyunlar arasında ise ortaoyunu ve Karagöz ile Hacivat sayılabilir.

Bir Önceki Konu “ Aile Tarihi ” Görmek İçin Tıklayınız